Ақмолалықтардың құқығы қорғалуда: бес айда тұтынушыларға 19 миллион теңге қайтарылды
Ақмола облысында 2025 жылдың алғашқы бес айында тұтынушылардың құқықтарын қорғау, сауда саласын бақылау және баға тұрақтылығын қамтамасыз ету бағытында ауқымды жұмыстар жүргізілді. Бұл туралы өңірлік коммуникациялар қызметінде өткен брифингте Сауда және тұтынушылардың құқықтарын қорғау департаменті басшының орынбары Самат Сайдалин мәлім етті.
Биылғы бес айда Департаментке 433 азаматтан өтініш келіп түскен. Шағымдардың 45 пайызы – сапасыз тауарларға, 20 пайызы – қызмет көрсету сапасына, 17 пайызы – электронды коммерцияға байланысты.
«Тұтынушылардың ең көп шағымы сапасыз тауарларға, көрсетілетін қызметтердің төмен сапасына және онлайн саудадағы заңсыз әрекеттерге қатысты болды», – деді департамент өкілі.
Мекеме деректеріне сүйенсек, барлық өтініштің 75 пайызы сотқа дейінгі тәртіппен оң шешімін тапқан. Нәтижесінде тұтынушыларға жалпы сомасы 19 миллион теңгеден астам қаржы қайтарылды. Сонымен қатар, 11 нұсқама беріліп, 11 әкімшілік іс қозғалған.
«Кәсіпкер де, тұтынушы да өз құқықтары мен міндеттерін білуі тиіс. Сондықтан біз тексерумен қатар, түсіндіру және оқыту шараларына да басымдық беріп отырмыз», – деді спикер.
Бүгінде әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларына – ұн, нан, күріш, қант, май, ет, көкөніс және басқа 19 өнім түріне сауда үстемесі 15 пайыздан аспауы тиіс. Бұл талапты бұзу – әкімшілік құқық бұзушылық болып табылады.
«Біз тексеру барысында сауда үстемесін негізсіз көтерген 146 кәсіпкерлік субъектісін анықтадық. Оның 52-сіне жалпы сомасы 1,5 миллион теңгеден астам айыппұл салынды», – деді Самат Сайдалин.
94 кәсіпкерге ресми ескерту берілді. Бұл жұмыс өңірде құрылған делдалдық тізбекті қысқарту жөніндегі арнайы комиссиямен бірлесіп жүргізілуде.
Брифинг барысында 17 маусымнан бастап Көкшетау қаласында іске қосылған пилоттық жоба туралы да хабарланды. Жоба аясында атаулы әлеуметтік көмек алушы азаматтар азық-түлікті жеңілдікпен алу мүмкіндігіне ие болады.
«Цифрлық ваучер – бұл заманауи әрі адресті қолдаудың жаңа тетігі. Жоба eGov Mobile қосымшасы арқылы автоматты түрде жұмыс істейді, азаматтардан ешқандай өтініш талап етілмейді», – деп атап өтті спикер.
Жоба 17 қыркүйекке дейін жалғасады. Ваучер тек әлеуметтік маңызы бар азық-түлікке қолданылады және тауарларға делдалдық үстеме қосылмайды. Департамент алдағы уақытта тұтынушылармен тікелей байланыс орнату мақсатында облыс аудандарына шығып, қабылдаулар өткізуді, сондай-ақ цифрлық кері байланыс құралдарын енгізуді жоспарлап отыр.
«Біздің басты мақсат – азаматтардың тұтынушылық құқығын қорғап қана қоймай, әділетті сауда қатынасын қалыптастыру. Бұл үшін алдын алу, түсіндіру және жүйелі бақылау жұмыстары қатар жүргізілетін болады», – деді қорытындылады спикер.
Права акмолинцев под защитой: за пять месяцев потребителям возвращено 19 миллионов тенге
В Акмолинской области за первые пять месяцев 2025 года проделана значительная работа по защите прав потребителей, контролю в сфере торговли и обеспечению ценовой стабильности. Об этом сообщил заместитель руководителя департамента торговли и защиты прав потребителей Самат Сайдалин.
По его словам, с начала года в департамент поступило 433 обращения от граждан. Из них 45% касаются некачественных товаров, 20% — неудовлетворительного уровня предоставляемых услуг, а 17% — нарушений в сфере электронной коммерции.
«Больше всего жалоб связано с некачественными товарами, низким уровнем сервиса и незаконными действиями в онлайн-торговле», — сообщил представитель ведомства.
Как уточняется, 75% обращений удалось решить в досудебном порядке. В результате потребителям возвращено более 19 миллионов тенге. Также было выдано 11 предписаний и возбуждено 11 административных дел.
«Важно, чтобы и предприниматель, и потребитель знали свои права и обязанности. Поэтому мы делаем акцент не только на проверках, но и на разъяснительной и обучающей работе», — отметил Сайдалин.
В настоящее время предельная торговая наценка на социально значимые продовольственные товары — муку, хлеб, рис, сахар, масло, мясо, овощи и другие 19 категорий — не должна превышать 15%. Нарушение этого требования считается административным правонарушением.
«В ходе проверок мы выявили 146 субъектов бизнеса, которые необоснованно завышали наценку. В отношении 52 из них уже наложены штрафы на сумму более 1,5 миллиона тенге», — сообщил спикер.
94 предпринимателям вынесено официальное предупреждение. Эта работа ведется совместно со специальной комиссией по сокращению посреднических цепочек.
На брифинге также рассказали о запуске с 17 июня в Кокшетау пилотного проекта, в рамках которого получатели адресной социальной помощи могут приобретать продукты питания со скидкой.
«Цифровой ваучер — это современный и адресный инструмент поддержки. Система работает автоматически через приложение eGov Mobile и не требует подачи заявлений от граждан», — пояснил представитель департамента.
Проект продлится до 17 сентября. Ваучеры применимы только к социально значимым товарам, при этом на них не будет накручиваться посредническая наценка. В ближайшее время департамент планирует выезды в районы для личных приемов граждан и внедрение цифровых каналов обратной связи.
«Наша главная задача — не только защитить права потребителей, но и сформировать справедливые торговые отношения. Для этого мы будем продолжать профилактику, разъяснение и системный контроль», — подытожил Самат Сайдалин.
