Жаздың соңғы айы және балаларымыз үшін демалыстың соңғы айы-біз олардың қауіпсіздігі үшін жауапкершілікті ерекше сезінетін уақыт. Өкінішке орай, балаларды қорғаудың барлық күш-жігеріне қарамастан, біз тағы да қайғылы шығындарға тап болдық. Кейбір балалар жол-көлік оқиғаларында қайтыс болады, ал басқалары суицидтің немесе қылмыстың құрбаны болады. Шығындар облыстың су айдындарында да орын алады.
Бұл трагедиялар жылдан жылға қайталанады және статистиканың әр санының артында адам өмірі жатыр. Ата-ананың қайғысы және жақындарының қайғысы. Мемлекеттік органдар мен қоғамдық ұйымдар тарапынан балалардың демалысы мен қауіпсіздігі мәселесіне көп көңіл бөлінгеніне қарамастан, шындық бұл жеткіліксіз екенін көрсетеді.
Мемлекет басшысы үстіміздегі жылдың сәуір айында отбасын, әйелдер мен балаларды қорғауға бағытталған заңға қол қойды. Бұл заң балаларға қарсы қылмыстар үшін жауапкершілікті күшейтеді, бұл ел басшылығының осы мәселеге мұқият назар аударғанын көрсетеді. Ақмола облысында Адам құқықтары жөніндегі уәкілдің өкілдігі Балалардың құқықтарын қорғау мәселесін өз қызметінің басым бағыттарының бірі ретінде қояды. Жазғы кезең белсенді жұмысқа толы болды: Бала құқықтары жөніндегі уәкілмен бірлесіп демалыс лагерьлеріне тұрақты бару өткізілді. Осы сапарлар аясында өкілдер балалардың демалысы мен тамақтануын ұйымдастыруға қызығушылық танытты. Сонымен қатар, әртүрлі мектептерде тексерулер жүргізіліп, балалары мамандандырылған оқу орындарына түсу үшін емтихан тапсырған ата-аналардың өтініштері қаралды.
Сараптамалық кеңес шеңберінде білім басқармасының, мемлекеттік органдар мен қоғамдық бірлестіктердің қатысуымен «Alaqan» жүйесін жалпы білім беру мекемелеріне енгізудің орындылығы туралы мәселе талқыланды. Айта кету керек, кез-келген жаңалық, әдетте, қоғамда белгілі бір сергектік тудырады, әсіресе балаларға қатысты. Ата-аналар, егер олар жаңа жүйенің артықшылықтары мен кемшіліктерін түсіндірмесе, балаларының денсаулығына қауіп төндірмейді. Сондықтан бұл тақырып шілде айында адам құқықтары жөніндегі уәкілдің Өкілдігі ұйымдастырған дөңгелек үстелде талқыланды. Талқылау барысында барлық қатысушылардың, соның ішінде «Alaqan»жүйесін әзірлеушілердің пікірлері тыңдалды.
Талқылау нәтижесінде дөңгелек үстелге қатысушылар жүйенің негізінен қалыпты екенін атап өтті. Қазіргі уақытта ол әлемдегі алдыңғы қатарлы елдердің бірі болып табылады және импортталған шешім емес, қазақстандық әзірлеме болып табылады. Ағымдағы проблемалардың бірі-бетті сканерлеуге қарағанда жүйенің артықшылықтары туралы халықтың жеткіліксіз хабардар болуы. Ата-аналар соңғы шешімді балалары алақан сканерлеуінен өтуі керек пе, жоқ па, білім беруді басқару органдарының немесе басқа да мемлекеттік құрылымдардың қысымынсыз қабылдауы керек екенін атап өту маңызды. Жүйенің сәтті интеграциялануы және таныс болуы үшін белгілі бір уақыт бейімделуі қажет. Сайып келгенде, бұл күш-жігердің барлығы біздің балаларымыздың қауіпсіздігін қамтамасыз етуге бағытталған және жүйе бұл тапсырманың бір ықтимал шешімін ұсынады.
Қорытындылай келе, балалар біздің болашағымыз екенін және оларға қамқорлық белгілі бір органдардың міндеті ғана емес, жалпы басымдық болуы керек екенін атап өткім келеді. Полиция қызметкерлері балалар мен жасөспірімдерді кешке немесе түнде тоқтатқанда, бұл, ең алдымен, оларды қорғауға бағытталған, артық емес.
Өкінішке орай, балалардың қылмыстың құрбаны болуы немесе қылмыстық ортаға тартылуы сирек емес. Сондықтан ата-аналардың құқық қорғау органдарының әрекеттерін түсінуі және қолдауы және оларды қарама-қарсы деп қабылдамауы маңызды. Сайып келгенде, біздің мақсаттарымыз біртұтас: қоғамның лайықты азаматтарын сақтау және тәрбиелеу.
Адам құқықтары жөніндегі уәкілдің өкілі
Қазақстан Республикасында Ақмола облысы бойынша А. Мұханжаров
Последний месяц лета и последний месяц каникул для наших детей — время, когда мы особенно остро чувствуем ответственность за их безопасность. К сожалению, несмотря на все усилия по защите детей, мы вновь сталкиваемся с трагическими потерями. Некоторые дети погибают в дорожно-транспортных происшествиях, другие становятся жертвами суицида или преступлений. Потери также происходят на водоёмах области.
Эти трагедии повторяются из года в год, и за каждой цифрой статистики стоит человеческая жизнь. Горе родителей и скорбь близких. Несмотря на то, что внимание к проблеме отдыха и безопасности детей со стороны государственных органов и общественных организаций уделяется немало, реальность показывает, что этого недостаточно.
Главой государства в апреле текущего года был подписан закон, направленный на защиту семьи, женщин и детей. Этот закон ужесточает ответственность за преступления против детей, что свидетельствует о пристальном внимании руководства страны к данной проблеме.
В Акмолинской области, представительство Уполномоченного по правам человека вопрос защиты прав детей ставит как один из приоритетных направлений своей деятельности.
Летний период был насыщен активной работой: совместно с Уполномоченным по правам ребёнка проводились регулярные посещения лагерей отдыха. В рамках этих визитов представители интересовались организацией отдыха и питания детей.
Кроме того, были проведены проверки в различных школах и рассмотрены обращения родителей, чьи дети сдавали экзамены для поступления в специализированные учебные заведения.
В рамках экспертного совета, при участии управления образования, государственных органов и общественных объединений, был обсуждён вопрос о целесообразности внедрения системы «Alaqan» в общеобразовательные учреждения.
Следует отметить, что любое новшество обычно вызывает у общества определённую насторожённость, особенно когда речь идёт о детях. Родители, если им не объяснить преимущества и недостатки новой системы, не будут рисковать здоровьем своих детей. Поэтому эта тема стала предметом обсуждения на круглом столе, который был организован Представительством Национального центра по правам человека по Акмолинской области в июле месяце. В ходе обсуждения были заслушаны мнения всех участников, включая разработчиков системы «Alaqan».
В результате обсуждения участники круглого стола отметили, что система в принципе продуктивная. На данный момент она является одной из передовых в мире и представляет собой казахстанскую разработку, а не импортированное решение.
Одной из текущих проблем является недостаточная информированность населения о преимуществах системы, перед сканированием лица.
Важно подчеркнуть, что окончательное решение должно приниматься родителями, стоит ли их детям, проходить через сканирование ладони или нет, без какого-либо давления со стороны органов управления образованием или других государственных структур. Необходима определённая адаптация времени, чтобы система могла успешно интегрироваться и стать привычной. В конечном итоге все эти усилия направлены на обеспечение безопасности наших детей, и система предлагает одно из возможных решений этой задачи.
В завершение хотелось бы подчеркнуть, что дети – наше будущее, и забота о них должна стать общим приоритетом, а не лишь задачей конкретных органов. Когда сотрудники полиции останавливают детей и подростков в вечернее или ночное время, это прежде всего направлено на их защиту, а не на излишнюю придирчивость.
К сожалению, нередки случаи, когда дети становятся жертвами преступлений или втягиваются в преступную среду. Поэтому важно, чтобы родители понимали и поддерживали действия правоохранительных органов, а не воспринимали их как противопоставление.
В конечном итоге наши цели едины: сохранить и воспитать достойных граждан общества.
Представитель Уполномоченного по правам человека
в Республике Казахстан по Акмолинской области А. Муханжаров
