Тазалық – ортақ іс: Ақмола облысында абаттандыру бақылауы күшейтілуде
Ақмола облысындағы елді мекендердің санитарлық тазалығы мен абаттандырылуы – жергілікті әкімдіктердің басым бағыттарының бірі. Жыл сайын көктем және күз мезгілдерінде қоғамдық ұйымдар, бизнес-құрылымдар және мемлекеттік мекемелердің белсенді қатысуымен ауқымды тазалық іс-шаралары өткізіледі.
Бұл жұмыстардың нәтижесі айқын көрінуде. Бей-берекет қоқыс үйінділері азайып, кәсіпкерлер өздеріне тиесілі аумақтарды таза ұстауға ынта білдіруде, ғимараттар мен қоғамдық орындардың жөндеу жұмыстары жүргізілуде. Тұрғындардың қоршаған ортаға деген құрметі артуда.
Алайда, түйткілді мәселелер әлі де бар. Қоғамдық орындардағы тәртіп мәдениеті, тазалыққа деген көзқарас, ғимараттар мен абаттандыру элементтерінің сыртқы келбеті қажетті деңгейден алшақ. Сенбіліктер мен «Таза бейсенбі» акцияларында коммуналдық қызметтер мен еріктілердің еңбегі кейбір азаматтардың жауапсыздығы салдарынан зая кетіп жатады.
Сондықтан тазалық сақтау қажеттілігін ескертіп қана қою жеткіліксіз – нақты шаралар қабылдау қажет. Мемлекет бұл бағытта белсенді қадамдар жасауда. Жалпы пайдаланымдағы аумақтарды күтіп ұстауға қаржы бөлініп, көше-жол желісін күтіп-ұстаумен айналысатын мердігерлерді анықтау үшін конкурстар өткізіледі. Бәсекелестік жоқ елді мекендерде шаруашылық субъектілерімен меморандумдар жасалады. 2024 жылы мұндай қызметтерді көрсетуге мемлекеттік коммуналдық кәсіпорындарға рұқсат берілді.
Дегенмен, мемлекет тарапынан атқарылатын жұмыстар жеткіліксіз, егер азаматтар, бизнес және қоғамдық ұйымдар бұл іске белсене араласпаса. Білім беру, денсаулық сақтау, мәдениет мекемелері, мемлекеттік және әлеуметтік құрылымдар үлгі көрсетуі тиіс.
Халықаралық тәжірибе көрсеткендей, жауапкершілік шараларын күшейту – құқықбұзушылықтармен күресудің ең тиімді құралдарының бірі. 2024 жылы Ақмола облысының абаттандыру ережелеріне мәслихат депутаттары мен бақылау органдарының бастамасымен өзгерістер енгізілді. Жаңашылдықтар санитарлық нормаларды бұзушыларға толық көлемде санкциялар қолдануға мүмкіндік береді.
Ішкі істер органдары әкімдіктермен бірлесіп рейдтер мен алдын алу шараларын ұйымдастырады. Ғимарат, сауда нысаны, жарнама немесе құрылыс алаңына іргелес аумақ – меншік нысанына қарамастан, оның иесінің жауапкершілігінде екені ескертіледі.
Әкімшілік құқықбұзушылық туралы кодекстің 434-2 және 505-баптарына сәйкес қоғамдық орындарды ластағаны және абаттандыру ережелерін бұзғаны үшін айыппұлдар қарастырылған: – жеке тұлғаларға – 20 АЕК, – шағын бизнес және ҮЕҰ-ға – 30 АЕК, – орта бизнеске – 40 АЕК, – ірі бизнеске – 100 АЕК.
Жыл ішінде қайталанған заңбұзушылықтар айыппұл мөлшерінің екі есеге артуына әкеледі. Полицейлер мен жергілікті әкімдер айыппұл хаттамаларын рәсімдей алады. Барлық айыппұлдар жергілікті бюджетке түсіп, абаттандыру шараларына жұмсалады.
Айта кету керек, айыппұл салу механизмі жеңілдетілген: ол автоматтандырылып, цифрлық платформа арқылы жүзеге асырылады.
Тазалық – маусымдық шара емес, әр азаматтың күнделікті міндеті. Тек бірлескен күш-жігер арқылы Ақмола облысының қалалары мен ауылдарын таза әрі жайлы етуге болады.

Чистота – дело общее: в Акмолинской области усиливают контроль за благоустройством

Вопрос санитарной чистоты и благоустройства населенных пунктов остаётся одним из приоритетных направлений в работе акиматов Акмолинской области. Ежегодно весной и осенью на местах при активном участии общественности, бизнес-структур и государственных организаций проходят масштабные мероприятия по очистке и улучшению территорий.

Результаты этой работы очевидны: уменьшается количество стихийных свалок, всё больше предпринимателей поддерживают порядок на прилегающих участках, проводится текущий ремонт объектов. Горожане начинают с большим уважением относиться к окружающей среде.

Однако проблемы сохраняются. Культура поведения в общественных местах, отношение к чистоте, внешний вид зданий и элементов благоустройства всё ещё далеки от желаемого уровня. Часто усилия коммунальных служб и добровольцев во время субботников и акций «Чистый четверг» сводятся на нет безответственным отношением некоторых граждан.

Поэтому напоминания о необходимости соблюдения чистоты недостаточно — необходимы реальные меры воздействия. Государство предпринимает шаги в этом направлении. Так, ежегодно выделяются финансовые средства на содержание территорий общего пользования, проводятся конкурсы для определения подрядчиков, занимающихся обслуживанием улично-дорожной сети. В населённых пунктах, где отсутствует конкуренция, заключаются меморандумы с хозяйствующими субъектами. В 2024 году разрешения на оказание таких услуг были выданы государственным коммунальным предприятиям.

Тем не менее, усилий государства недостаточно, если в поддержании порядка не будут активно участвовать сами граждане, бизнес и общественные организации. Пример должны подавать учреждения образования, здравоохранения, культуры, государственные и социальные структуры.

Международная практика показывает: усиление мер ответственности — один из самых эффективных инструментов в борьбе с нарушениями. В 2024 году в Правила благоустройства территорий Акмолинской области были внесены изменения по инициативе депутатов маслихатов и контрольных органов. Нововведения позволяют применять санкции к нарушителям санитарных норм в полном объёме.

Органы внутренних дел совместно с акиматами будут проводить рейды и профилактические уведомления для жителей и собственников зданий. Напоминаем, что прилегающей территорией считается зона в пределах пяти метров от границ здания, объекта торговли, рекламы или стройплощадки — вне зависимости от формы собственности.

Согласно статьям 434-2 и 505 Кодекса об административных правонарушениях, за загрязнение общественных мест и нарушение правил благоустройства предусмотрены штрафы:
– для физических лиц – 20 МРП,
– для малого бизнеса и НКО – 30 МРП,
– для среднего бизнеса – 40 МРП,
– для крупного бизнеса – 100 МРП.

Повторное нарушение в течение года обойдётся вдвое дороже. Протоколы имеют право составлять сотрудники полиции и акимы на местах. Все взыскания поступают в местные бюджеты и направляются на благоустройство.

Важно отметить, что механизм наложения штрафов упрощён: он автоматизирован и осуществляется через цифровую платформу.

Чистота — это не сезонная кампания, а ежедневная обязанность каждого. Только совместными усилиями возможно сделать города и сёла Акмолинской области по-настоящему чистыми и комфортными для жизни.