Қазақстан халқының үштен бірін балалар құрайды: олардың құқықтарын қорғау үшін мемлекет қандай заңнамалық шараларды күшейтуде?
Бүгінде елімізде 6,8 млн бала тұрады, бұл халықтың үштен бірін құрайды. 2024 жылдың қорытындысы бойынша құқықтық базаны нығайту бойынша үш негізгі заң қабылданды және біздің кішкентай азаматтарымызды қорғау үшін пәрменді тетіктер енгізілді.
Білім беру және тәлімгерлік мәселелері бойынша қабылданған ҚР Заңының маңызды бастамасы – ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды қоғамға бейімдеу үшін тәлімгерлер институтын құру болды. Бүгінгі таңда 330-дан астам бала қажетті қолдау алуда.
Әйелдердің құқықтары мен балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелері бойынша ҚР Заңындағы негізгі шаралардың бірі – балаларға қатысты құқық бұзушылықтар үшін жазаны қатаңдату және кәмелетке толмағандарға жәбір көрсеткені үшін әкімшілік жауапкершілікті енгізу болды. Жасөспірімдердің қауіпсіздігін күшейту мақсатында балаларды қоғамдық көліктен түсіріп кетуге тыйым салынды.
2025 жылдан бастап мектептер мен колледждерде республикалық бірыңғай «111» байланыс орталығына жедел хабарласа алатын QR-кодтар енгізілді. Биылғы жылдың қаңтар айындағы мәлімет бойынша байланыс орталығына 17 400 бала жүгінген.
Қазақстан Республикасының мемлекеттік наградалар, білім беру және бала құқықтарын қорғау мәселелері бойынша қабылданған үшінші Заңында кәсіби қабылдаушы отбасыларды құру және жетім балаларға арналған жағдайларды жақсарту бойынша нормалар қарастырылған.
Бүгінгі таңда жетім және ата-ана қамқорлығынсыз қалған балалардың 82%-ы қазақстандық отбасыларда тәрбиеленуде. 2024 жылдың қорытындысы бойынша тағы 3 мыңнан астам бала жаңа отбасын тапты.
2025 жылдан бастап отбасылық орналастырудың жаңа түрі – кәсіби қабылдаушы отбасылар енгізілмек. Бұл бастама қиын өмірлік жағдайға тап болған балаларға қамқорлық көрсетіп, оларға үй жағдайында қолайлы орта құру мақсатында жүзеге асырылады.
Треть населения Казахстана составляют дети: какие законодательные меры усиливает государство для их защиты?
Сегодня в стране проживает 6,8 млн детей, что составляет треть от всего населения. По итогам 2024 года приняты три ключевых закона по укреплению правовой базы и введены действенные механизмы для защиты наших маленьких граждан.
Важной инициативой принятого Закона РК по вопросам образования и наставничества стало создание института наставников, для адаптации в обществе детей, оставшихся без попечения родителей. На сегодняшний день более 330 детей получают необходимую поддержку.
Ключевой мерой в Законе РК по вопросам обеспечения прав женщин и безопасности детей стало ужесточение норм за правонарушения в отношении детей, введена административная ответственность за травлю несовершеннолетних. В целях укрепления безопасности маленьких граждан, также запрещена высадка детей из автобусов.
С 2025 года в школах и колледжах страны внедрены QR-коды для мгновенного обращения в единый республиканский контакт-центр «111». Согласно данным, на январь текущего года в контакт-центр обратились 17 400 детей.
Третий принятый Закон РК по вопросам государственных наград, образования и защиты прав ребенка предусматривает нормы по созданию профессиональных приемных семей, улучшение условий для детей-сирот.
Сегодня 82% детей-сирот и детей, оставшихся без попечения родителей воспитываются в казахстанских семьях. По итогам 2024 года еще более 3 тысяч детей обрели новую семью.
С 2025 года внедряется новая форма семейного устройства — профессиональная приемная семья. Отметим, данная инициатива направлена на проявление заботы, создание доброжелательной среды в домашних условиях детям, оказавшимся в трудных жизненных ситуациях.